Alislaam Yeretsani mtima wanu potsatira chisilamu
Amaanah imatanthauza kuti munthu akhale olingalira za tsiku lachiweruzo pamene adzaime pamaso pa Allah pankhani ya maudindo amene munthu ali nawo kwa Allah ndi akapolo a Allah.
Limeneri ndi khalidwe labwino kwambiri kotero kuti ndi khomo lopezera zabwino zosawerengeka za uzimu ndi thupi zochoka kwa Allah. Ubwino wa amaanah umapanga moyo mu mtima wa uzimu ndikuudzaza ndi maso auzimu.
Choncho, munthu akakhala okhulupirika ndiye kuti mtima wauzimu umatha kuona zabwino kuti ndi zabwino ndi zoipa kuti ndi zoipa. Imatha kusiyanitsa pakati pa zomwe zili zopindulitsa kwa munthu ndi zomwe zili zopweteketsa.
Kunena zoona, Amaanah imamulimbikitsa munthu kutsata chipembedzo ndi chilungamo m’mbali zonse za moyo wake.
Amaanah – Kuwona Kwauzimu Kwa Mtima
Monga momwe munthu amafunira kuona kwa kuthupi kuti athe kupindula ndi kuunika kwa dzuwa, momwemonso munthu amafunikira kuona kwauzimu kwa mu mtima (i.e. kukhulupirika) kuti apindule ndi kuunika kwa deen (mwachitsanzo Qur’an ndi Sunnah).
Ngati munthu alibe kuona kwathupi, ndiye kuti ngakhale dziko lapansi litawala mokuwala momuzungulira, sangathe kupindula ndi kukongola kwa dziko lapansi.
Momwemonso ngati munthu alibe kuunika kwa mtima (i.e. khalidwe la amaanah), ndiye ngakhale kuti Quraan ndi Sunnah zitapezeka (zomwe ndi chinsinsi cha kupambana pounika moyo wa okhulupirira ndi chisangalalo); munthu oteroyo sadzatha kupindula mokwanira ndi kuunika kwa Dini.
Ulosi wa Mtumiki swallallahu alaihi wasallam
Huzaifah (Radhwiyallahu anhu) adati: “Mtumiki (Swallallahu alaihi wasallam) adatifotokozera ma Hadith awiri;
“Rasulullah (Swallallahu alaihi wasallam) adatidziwitsa kuti amaanah (kuopa kuyankha mlandu) adatsitsa Allah m’katikati mwa mitima ya anthu. Pambuyo pake, kupyolera mu kuwala kwa amaanah, anthu adaimvetsa Quraan ndi Sunnah molondola.
“Mtumiki (Swallallahu alaihi wasallam) pambuyo pake adatiuza kuti idzafika nthawi yomwe Amanah iyi idzachotsedwa pang’onopang’ono kuchokera m’mitima ya anthu.
“Mtumiki (Swallallahu alaihi wasallam) adati: “Munthu adzagona ndi kudzuka, ndipo gawo la Amaanah lidzatuluka m’mtima mwake (chifukwa chochita zoipa, gawo la Amaanah lidzatuluka mu mtima mwake mu usiku umodzi okha). zomwe zidzachititse kuti iye asaimvetse bwino Dini ndi kunyalanyaza kukwaniritsa malamulo a Allah ndi kulemekeza ma ufulu a akapolo ake.
“Mtumiki (Swalallahu alaihi wasallam) Adati: “Anthu adzadzuka M’bandakucha akuchitirana pakati pawo. Pa nthawiyo kudzanenedwa kuti, ‘M’fuko lakuti ndi lakuti, muli munthu amene ali ndi khalidwe la amaana’ ndipo kudzanenedwa za munthu wina kuti, ‘Ndi wanzeru chotani nanga! Ndi ochenjera chotani nanga! Ndi okhoza bwanji!’ Koma mtima wa munthu otero siudzakhala ndi Imaan yofanana ndi kanjere kampiru.”
Amaana sikungoteteza chuma cha anthu kokha
Nthawi zambiri, ukatchulidwa ubwino wa kudailika maganizo a anthu amapita ku kuteteza chuma chimene wasungitsidwa ndi munthu wina wake.
Komabe, ziyenera kukumbukiridwa kuti amaanah siili paudindo oteteza chuma kapena katundu wa munthu aliyense amene wakuika kukhala oyang’anira wake.
Koma amaanah imakhudza nthambi iliyonse ya moyo wa munthu, kaya ndi udindo umene ali nawo kwa Allah kapena akapolo a Allah.
Choncho, moyo wapakhomo la munthu, umoyo wake ocheza ndi anthu, m’moyo wachuma, ndi m’mbali zina zonse za Dini ndi moyo wa padziko lapansi, munthu ayenera kudzayankha mlandu wake pabwalo la Allah pa udindo omwe ali nawo kwa Allah ndi akapolo a Allah.
Masiku ano, ngati munthu aliyense asunga mchitidwe wa Amana pa moyo wake, ndiye kuti padziko lapansi padzakhala mtendere ndi mgwirizano. Sipadzakhala chifukwa cha mikangano ndi mikangano pakati pa achibale, amuna ndi akazi, mabwana ndi antchito, abwenzi, anansi, ochita nawo bizinesi, anthu amaudindo monga akomiti ndi aphunzitsi, kapena anthu ogwira ntchito kwa anthu monga madokotala, amisili, maloya, ndi ena.
Momwemonso, panthawi yowerengetsera ndi kugawa chuma cha omwalira, palibe munthu amene adzaponderezedwe kapena kuponderezedwa ufulu wa munthu aliyense, chifukwa munthu aliyense adzakhala ndi chidwi chokwaniritsa maufulu omwe ali nawo kwa omwalirayo ndi kuyankha mlandu pa tsiku la Qiyaamah.
Imaam Abu Hanifah Rahimahullah komanso munthu wina opembedza moto
M’munsimu muli nkhani ya Imaam Abu Hanifah Rahimahullah yomwe ikufotokoza ubwino waukulu okhudza kudalirika pa moyo wake ndi zomwe zidamuchitikira munthu wina opembedza moto kudzera mu kukhulupirika kwa Imam Abu Hanifa Rahimahullah:
Imaam Abu Hanifah Rahmatullahi ‘alaihi nthawi ina adali ndi ngongole ya ndalama ndi munthu wina opembedza moto.
Imaam Abu Hanifah Rahmatullah ‘alaihi atapita ku nyumba ya opembedza motoyo kukaitanitsa ngongoleyi ndipo atafika pakhomo, ndipo molakwika adaponda nyasi zomwe zidali pansi zomwe zidachititsa kuti zimatilire ku nsapato zake.
Kenako Imaam Abu Hanifah Rahmatullahi ‘alaihi adamenyetsa nsapatoyo pansi kuti achotse nyasizo. Komabe, izi zinapangitsa kuti nyasiyo igwere mwangozi pakhoma la nyumba ya munthu olambira motoyo!
Imaam Abu Hanifah Rahmatullahi ‘alaihi anali okhumudwa kwambiri ndi kukhudzika. Iye ankaganiza kuti ngati angasiye nyansizo pakhomapo, zichititsa kuti khomalo lioneke ngati losaoneka bwino, ndipo ngati atapalapo, ndiye kuti mbali ina ya mchenga wa khomalo ichotsedwanso n’kuwononga khomalo. Ndi nkhawayi, Imaam Abu Hanifah Rahmatullahi ‘alaihi adagogoda chitseko.
Atatuluka mwini wakeyo kuti akakumane ndi Imaam Abu Hanifah Rahmatullahi ‘alaihi, adali ndi nkhawa kuti Imaam Abu Hanifah Rahmatullahi ‘alaihi wabwera kudzaitanitsa ndalama zake, ndipo adayamba kupereka zifukwa.
Koma Imaam Abu Hanifah Rahmatullahi ‘alaihi adati kwa iye: “Tili ndi vuto lofunikira kwambiri kuposa ngongole yomwe uli nayo. Mwangozi, nyasi ya nsapato yanga yagwera pakhoma lako. Ndiri ndi nkhawa ndi momwe ndingachitire kuti ndiichotse popanda kuwononga khoma lako.
Opembedza motoyo ataona khalidwe la Imaam Abu Hanifah Rahmatullahi ‘alaihi ndi ubwino okhulupirika mkati mwake, adakhumudwa.
Adakhudzidwa kwambiri ndipo adati: “Ndisanayeretse khoma, ndikufuna ndiyeretse mtima wanga ndi moyo wanga povomereza Chisilamu.” Polankhula izi, nthawi yomweyo adabweretsa Imaan ndikulowa Chisilamu.”
Allah adalitse Ummah ndi khalidwe la amaanah m’mbali zonse za moyo.
